Doktertje spelen doen we allemaal

‘Mijn werknemer heeft psychische klachten. Hij kan wel naar de sportschool, maar niet werken. Hoe ziek ís hij eigenlijk…?!’ ‘Ik slaap de laatste tijd wat slecht en voel me gespannen. Eens googelen… zie je wel: ik heb een ernstige burn-out!’ O, wat hebben we snel onze mening klaar. Over wie ziek is. En wie niet. En wat plakken we graag een label op onze klachten. Overbelaste werknemers krijgen veel te snel het label ‘burn-out’ opgeplakt. Vervolgens verwachten we dat ze niets anders doen dan de hele dag in bed liggen om bij te komen. Hou op met doktertje spelen!

LANGE WEKEN THUIS ZITTEN HELPT NIET

Iemand met een te snel geplakt label ‘burn-out’ lijkt vaak een vrijbrief te hebben gekregen voor lang ziekteverzuim. Jammer! We zijn er inmiddels wel achter dat lange weken thuiszitten voor rust vaak helemaal niet werkt. Sterker nog: het herstel duurt dan alleen maar langer. Dat is niet prettig voor de werkgever, de werknemer en ook niet voor zijn of haar gezin!

HERSTEL IS NIET IETS WAT JE OVERKOMT

Wat je vaak ziet is dat de kern van de uitval ligt in het verlies van controle over interactie met de omgeving. Mensen geven aan ‘dat het niet meer gaat’ en ‘dat ze het niet meer kunnen’. Werknemers die ik spreek, hebben vaak het gevoel dat ze de grip zijn verloren. Het lijkt alsof de situatie hen is overkomen. Het voelt als falen. Vervolgens afwachten of iemand herstelt door rust, is dan ook de slechtst optie die je kunt kiezen. Immers: dan lijkt het alsof herstel ook iets is wat je overkomt en wat niet te beïnvloeden is.

ER IS ACTIE NODIG VOOR VERANDERING

Ik hou van een actieve benadering om controle te krijgen op het herstel. Dit kan door vanaf het begin het herstelproces van meet af aan te schetsen als een actief proces waarin de werknemer ook verantwoordelijkheden heeft. Werken kan juist bijdragen aan het herstel: als je bijvoorbeeld oefent in het omgaan met lastige situaties in plaats van deze te vermijden. Positieve ervaringen opdoen is een belangrijke succesfactor.

HERSTELLEN BETEKENT: BEZIG ZIJN

De werknemer heeft zelf dus een belangrijke rol in zijn herstel. ‘Zomaar’ weer aan de slag gaan is geen goed idee. Misschien is het eigen werk even teveel? Dan zijn tijdelijke vervangende taken een goede optie. Wat kan iemand wél doen? Voorwaarden in het herstelproces zijn natuurlijk wel: goede begeleiding, aanmoediging en ondersteuning. Daarbij is het cruciaal dat werkgever en werknemer in gesprek blijven. Daarnaast volgt de werknemer voor de klachten meestal nog medische of psychologische behandeling.

LAAT EEN DESKUNDIGE MEEDENKEN

Een deskundige kan werkgever en werknemer aanspreken op de gedeelde verantwoordelijkheid voor het herstel van het functioneren. Als werkgever je handen van een verzuimende werknemer trekken, werkt niet. Als werknemer zielig in een hoekje gaan zitten, werkt ook niet. Samen kun je bekijken: wat is er fout gegaan? Wat kan je als werkgever doen om dit in de toekomst te voorkomen voor ander personeel? Bespreek samen eens de inhoud van het werk, de regelmogelijkheden en de onderlinge relaties. Zo herken je risico’s en signalen om de situatie een volgende keer te voorkomen.

BEWEZEN TIPS VOOR SNEL HERSTEL

Vanuit de ervaring uit mijn werk als arbeidsdeskundige raad ik aan:

  • Zorg voor een actieve benadering, wacht niet af op ‘spontaan’ herstel.
  • Focus op de hoofdzaken, verzand niet in bijzaken.
  • Kies voor professionele begeleiding, rommel niet zelf door.
  • Kom snel in actie, stel niet uit.

POSITIEVE ERVARINGEN WERKEN ‘T BEST

Natuurlijk moet er altijd begrip zijn voor de klachten van werknemer. Maar uiteindelijk zijn positieve ervaringen goed voor een voorspoedig herstel. En dat is uiteindelijk toch wat je beiden wilt! En als dat bezoekje aan de sportschool nou bijdraagt aan het herstel van de overspannen werknemer? Laat hem of haar dan juíst gaan.

Deze blog is geschreven in samenwerking met Assist Verzuim en gepubliceerd op 22 september 2017.